راهنمای خرید لباس کار یکسره [بررسی کامل و کاربردی]

در دنیای امروز مشاغل مختلفی وجود دارد که افراد در شرایط متفاوتی در حال انجام کار در این مشاغل هستند. هر کدام از این مشاغل در شرایط متفاوتی نسبت به سایر شغل‌ها انجام می‌شوند و افرادی که در حال انجام آن هستند ممکن است با عوامل زیان‌آور و خطرآفرین مختلفی مواجهه داشته باشند. به همین دلیل محافظت از سلامتی این افراد برابر کلیه عوامل زیان‌آور از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از مهم‌ترین مواردی که می‌تواند در محیط‌های مختلف کاری از مواجهه کارگران با عوامل مختلف جلوگیری کند، پوشیدن لباس کار مناسب است. لباس‌های کار بسته به نوع شغل و مواجهه آن‌ها در انواع مختلفی وجود دارند که لباس کار یکسره یکی از پرکاربردترین انواع لباس کار به حساب می‌آید. این نوع لباس کار به دلیل ویژگی‌هایی که دارد در طیف وسیعی از مشاغل مورد استفاده قرار می‌گیرد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم. 

لباس کار یکسره چیست؟

بر اساس ماهیت و نوع کار، لباس‌های کار در انواع مختلفی وجود دارند؛ لباس کار یکسره یا سرهمی را می‌توان پرکاربردترین نوع لباس کار دانست که طراحی و دوخت آن به صورت یکسره انجام می‌شود، به این شکل که قسمت بالا و پایین تنه به یکدیگر متصل هستند. ویژگی‌های منحصر به فرد این نوع لباس کار و همچنین راحتی کار کردن با آن باعث شده که از این نوع لباس در طیف وسیعی از مشاغل استفاده شود. لباس‌های کار بر اساس نوع و ماهیت شغل با اهداف مختلفی طراحی و دوخته می‌شوند؛ طراحی و دوخت لباس کار یکسره نیز از این قاعده مستثنی نبوده و با ماهیت و نوع مشاغل مختلف مطابقت دارد. هدف از پوشیدن لباس کار یکسره در مشاغل مختلف را می‌توان در دو مورد کلی خلاصه کرد:

• حفاظت از جان کارگران و شاغلین در برابر عوامل زیان‌آور و خطرات احتمالی محیط کار
• ایجاد تمایز و جدا کردن افراد مختلف در محیط کار به منظور تشخیص راحت‌تر نوع تخصص و کار آن‌ها

میزان محافظت یک لباس کار یکسره از جان شاغلین در برابر خطارت مختلف به موارد مختلفی از جمله تناسب جنس پارچه لباس و نوع دوخت آن با کار بستگی دارد. به بیان ساده‌تر نمی‌توان از لباس کار یکسره نجاری در شغل جوشکاری استفاده کرده و انتظار داشت که به صورت کارآمد از سلامتی فرد محافظت کند. 

انواع لباس کار یکسره در مشاغل مختلف

یکی از مهم‌ترین مزیت‌های استفاده از لباس کار یکسره در مشاغل مختلف، ایجاد راحتی بیشتر در حین کار است. به طور کلی لباس‌های یکسره را از نظر نوع طراحی می‌توان به دو نوع اصلی تقسیم‌بندی کرد که انتخاب هر کدام از آن‌ها بستگی به نوع شغل و فعالیت دارد:

• لباس کار سرهمی یا یکسره آستین‌دار که به لباس کار خلبانی معروف است
• لباس کار سرهمی یا یکسره بدون آستین که به لباس کار دو بنده معروف است. 

انتخاب هر یک از انواع لباس کار های سرهمی بسته به نوع فعالیت افراد متغیر است.

کدام مشاغل از لباس کار یکسره استفاده می‌کنند؟

شاید پاسخ به این سوال که استفاده از لباس کار یکسره برای کدام مشاغل مناسب است کمی پیچیده باشد؛ زیرا امروزه این امکان وجود دارد که از این نوع لبای کار در هر شغلی استفاده کرد. اما به هر حال استفاده از این نوع لباس‌های کار برای برخی از مشاغل از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و شاغلان در این حرفه‌ها باید از لباس کار سرهمی یا یکسره در زمان انجام کار استفاده کنند. از مهم‌ترین مشاغلی که افراد شاغل در آن باید از لباس کار سرهمی یا یکسره استفاده کنند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کارکنان و کارگران کارواش: به دلیل تماس با آب و انواع مواد شوینده در مدت زمان انجام کار به منظور پیشگیری از بیماری‌ها و آسیب‌های پوستی و همچنین عوارض مربوط به مفاصل دست و پا
• برقکاران: به منظور حفاظت در برابر جریان الکتریکی و برق‌گرفتگی
• نجاران: به منظور جلوگیری از ورود قطعات ریز چوب و ابزار آلات تیز و برنده به قسمت‌های مختلف بدن
• جوشکاران: به منظور جلوگیری از سوختن قسمت‌های مختلف بدن در اثر حرارت جوشکاری و جرقه‌های ناشی از آن
• خلبانان: به منظور متعادل کردن فشار وارده بر بدن در ارتفاع‌های مختلف
• آتش‌نشانان: به منظور جلوگیری از سوختگی قسمت‌های بدن در اثر حرارت ناشی از آتش‌سوزی و تماس با مواد مختلف
• کارکنان آزمایشگاه: به منظور جلوگیری از تماس بدن با مواد عفونی و عوامل بیماری‌زای مختلف
• تعمیرکاران: به منظور محافظت قسمت‌های مختلف بدن از تماس با مواد آلوده، روغنی و اسیدی

استفاده از لباس کار یکسره تنها محدود به این مشاغل نشده و سایر مشاغل نیز که با عوامل زیان‌آور و آسیب‌زای مختلف در تماس هستند به منظور محافظت بهتر از قسمت‌های مختلف بدن می‌توانند از این نوع لباس کار در زمان انجام وظیفه استفاده کنند. 

جنس لباس کار یکسره از چیست؟

لباس کار یکسره بر اساس نوع و ماهیت شغل با جنس‌های مختلفی طراحی و دوخته می‌شود که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. از مهم‌ترین جنس‌های لباس کار سرهمی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• لباس کار یکسره لی: پارچه جین که در ایران به نام لی شناخته می‌شود از مقاومت بالایی در برابر عوامل مختلف از جمله حرارت، سوختگی، ساییدگی و پارگی برخوردار است. اما با توجه به این که تبادل حرارتی در این لباس با فضای بیرون به خوبی انجام نمی‌شود، برای استفاده از محیط‌های گرم گزینه مناسبی محسوب نمی‌شود. 
• لباس کار یکسره کتان: در طراحی و تولید پارچه این نوع لباس‌های از الیاف Cotton یا همان ساقه گیاه کتان استفاده شده است. لباس‌های جنس کتان را می‌توان راحت‌ترین نوع لباس کار یکسره دانست که تبادل گرمایی بسیار خوبی با محیط داشته و پارچه آن ضد حساسیت است. 
• لباس کار یکسره ویسکوز: این نوع از لباس‌های یکسره به دلیل تبادل گرمایی خوب با محیط و توانایی بالا در جذب رطوبت به عنوان لباس کار تابستانی شناخته می‌شوند.
• لباس کار یکسره یک بار مصرف پلاستیکی: این لباس‌های کار یکسره از مواد پلاستیکی ساخته می‌شوند و معمولا یک بار مصرف هستند. این لباس‌ها معمولا توسط کارکنان شاغل در مراکز درمانی، شرکت‌های داروسازی، آزمایشگاه‌ها و غیره به منظور پیشگیری از تماس با مواد آلاینده عفونی و عوامل بیماری‌‌زای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

این امکان وجود دارد که به منظور بهینه سازی لباس کار یکسره در موارد خاص در طراحی و دوخت آن‌ها از مواد و الیاف غیرعادی نیز استفاده شود. به عنوان مثال در طراحی و دوخت لباس کار کارگران در صنایع ریخته‌گری و ذوب فلزات از الیاف آلومینیوم یا آزبست استفاده می‌شود که مقاومت بالایی در برابر حرارت موجود در نزدیکی کوره‌ها داشته باشند. 

نکات مهم در خرید لباس کار یکسره

در زمان خرید لباس کار مناسب اولین موردی که باید در نظر گرفته و به آن توجه شود، شغلی است که قصد خرید لباس کار برای آن دارید. اگر قصد خرید یک لباس کار مناسب برای مشاغل مختلف دارید که ساده بوده و بتواند به خوبی از کارکنان در برابر عوامل و آلودگی‌های مختلف محافظت کند، لباس کار یکسره می‌تواند گزینه مناسبی باشد. در هنگام خرید و انتخاب لباس کار سرهمی یا یکسره مناسب نکاتی وجود دارد که باید مد نظر قرار بگیرد.

• تناسب لباس کار: منظور از تناسب لباس کار یکسره این است که کارگران پس از پوشیدن این لباس احساس راحتی کرده و بتوانند به خوبی فعالیت‌های مربوط به شغل خود را بدون کوچک‌ترین محدودیت به نحو احسن انجام دهند. تناسب و راحتی لباس کار در محیط‌های صنعتی از اهمیت بالایی برخوردار است و باید به عنوان اولین نکته مورد توجه قرار بگیرد. لباس کار یکسره مورد استفاده توسط کارگران در محیط‌های صنعتی مختلف در صورتی که راحت باشد این اجازه را می‌دهد که کارگر حرکت آزادانه و بدون محدودیت داشته و در نتیجه کار خود را با بالاترین بهره‌وری و بازدهی انجام دهد. 
• هماهنگی با محیط کار: منظور از هماهنگی لباس کار یکسره ببا محیط کار این است که باید ویژگی‌های لباس مورد نظر با شرایط محیطی کار تطابق داشته باشد. به عنوان مثال ضخامت لباس مورد نظر به صورت مستقیم با گرم بودن یا سرد بودن محیط کار و همچنین فصول مختلف سال در ارتباط است. همچنین نیاز داشتن به استفاده از ابزارآلات مختلف در حین کار تعیین می‌کند که لباس کار یکسره باید دارای جیب باشد. در واقع در زمان اقدام به خرید لباس کار سرهمی مناسب باید تمامی شرایط محیط کار را در نظر گرفته و بر این اساس لباس مناسب را انتخاب کنید. 
• طرح و رنگ لباس کار: بسیاری از افراد تصور می‌کنند که طرح و رنگ در لباس‌های کار به این دلیل که در یک محیط کاری مورد استفاده قرار می‌گیرند، اهمیت چندانی ندارد. در صورتی که توجه به طرح و رنگ لباس کار یکسره یکی از نکات مهم در زمان خرید لباس است. به عنوان مثال افرادی مانند نگهبانان که در محیط‌های کم نور یا ساعات شب مشغول به کار هستند باید از لباس‌های روشن یا لباس‌های دارای نوار شبرنگ استفاده کنند. همچنین در محیط‌های صنعتی می‌توان به منظور تشخیص بهتر کارکنان هر بخش از لباس‌های یکسره با طرح و رنگ‌های متفاوت استفاده کرد. 

معایب استفاده از لباس کار یکسره

ویژگی‌های محافظتی بسیار خوب و همچنین راحتی از جمله مزایایی هستند که باعث شده تا لباس کار یکسره به یکی از پرکاربردترین لباس‌های کار در محیط‌های مختلف تبدیل شود. این نوع از لباس‌های کار در مدل‌ها و انواع مختلفی طراحی و دوخته می‌شوند که می‌توان بسته به نوع شغل و محیط کار بهترین نوع را انتخاب کرد. با تمام مزایای و ویژگی‌های مثبتی که لباس‌های کار یکسره دارند، خالی از عیب نیستند. 

یکی از پرکاربرد ترین لباس های ایمنی لباس کار یکسره است. این نوع لباس کار در مدل های مختلفی طراحی، تولید و روانه بازار می شود. اگر بخواهیم کمی جزئی تر به بررسی ویژگی های لباس کار یکسره بپردازیم باید بگوییم که در دسترس بودن و کاربری ساده این لباس باعث محبوبیت فراوان آن شده است. این لباس‌های کار دارای معایبی هستند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• در صورتی که لباس کار یکسره به طور دقیق سایز و اندازه کارکنان نباشد می‌تواند باعث از بین رفتن تمرکز و حواس‌پرتی آن‌ها شده و خطرات و حوادث مختلفی به دنبال داشته باشد. 
• این نوع از لباس‌های کار باید دارای استانداردها و تأییدیه‌های لازم باشند؛ در غیر این صورت استفاده از این لباس‌ها نه تنها از آسیب و خطرات مختلف جلوگیری نمی‌کند بلکه ممکن است منجر به مشکلات مختلف شوند. 

جمع‌بندی

لباس کار یکی از مواردی است که در مشاغل مختلف از اهمیت بالایی برخوردار است و بسته به ماهیت و نوع شغل و همچنین محیط کار می‌توان از کارکنان در برابر خطرات و تهدیدهای مختلف به خوبی محافظت کند. به همین دلیل لباس‌های کار با توجه به ماهیت مشاغل مختلف در مدل‌های متنوعی طراحی و دوخته می‌شوند. یکی از پرکاربردترین و محبوب‌ترین مدل‌های لباس کار، نوع یکسره آن است. لباس کار یکسره به نوعی طراحی شده که از ناحیه کمر به یکدیگر متصل بوده و به همین دلیل می‌تواند محافظت خوبی از بدن کارکنان در برابر عوامل محیطی و آسیب‌زای مختلف داشته باشد. راحتی استفاده و همچنین عدم ایجاد محدودیت در هنگام انجام وظایف از مزایای دیگری است که باعث شده لباس کار یکسره پرکاربردترین نوع لباس کار باشد.